Morświn

Drukuj

Morświn jest jednym z najmniejszych gatunków waleni. Długość ciała dorosłego osobnika w Morzu Bałtyckim wynosi około 180 cm, a masa nie przekracza 60 kg. Samice są nieco większe od samców. Morświny cechuje krępe wrzecionowate ciało o silnej budowie. Przód głowy jest zaokrąglony, a zęby mają charakterystyczny tylko dla rodziny morświnów łopatkowaty kształt. Morświny pokrywa elastyczna, naga skóra o delikatnym naskórku. Kolory po bokach ciała z czerni grzbietu przechodzą stopniowo w biel brzucha. Płetwa grzbietowa kształtem zbliżona jest do równobocznego trójkąta. Płetwa ogonowa, o zaokrąglonych końcach, wycięta w środkowej partii, ulokowana jest poziomo na spłaszczonym bocznie trzonie ogonowym.

Żyją głownie samotnie lub w grupach liczących 2-3 osobniki. Przebywają zazwyczaj w strefie przybrzeżnej mórz prowadząc przy tym bardzo skryty tryb życia. W poszukiwaniu pokarmu nurkują nawet do głębokości 90 m. Żerując przy samym dnie, poza tym poruszają się zwykle przy powierzchni, jednak bardzo rzadko wyskakują nad powierzchnie wody. Pływają z prędkością 17 ? 22 km/h.

Morświny odżywiają się głównie rybami, najchętniej zjadają śledzie i szproty. Dietę urozmaicają również w glony i skorupiaki.

Dojrzałość do rozrodu samce osiągają w 5 roku życia, a samice nieco później. Gody przypadają na okres od maja do września. Po ciąży trwającej 11 miesięcy rodzi się jedno cielę zazwyczaj w rejonach przybrzeżnych w terminie od maja do sierpnia. Morświny żyją do 15 lat, większość populacji jest w wieku 7 ? 8 lat.

Głównym zagrożeniem dla morświnów jest stosowanie w rybołówstwie bałtyckim dużych ilości sieci stawnych skrzelowych. Zawieszone w toni wodnej są niewidoczne dla zwierząt, które wpadają w nie w pogoni za rybami. Bardzo niebezpieczne dla morświnów są też zakłócenia akustyczne, płoszące zwierzęta z ich siedlisk. Szkodliwy wpływ ma również gwałtowny wzrost transportu morskiego na Bałtyku, detonacje na morskich poligonach i rozwój agresywnej turystyki motorowodnej.

Dawniej morświn był nazywany przez polskich rybaków morsunem, morską świnią lub bałtyckim delfinem. Ten bardzo liczny gatunek na początku XX wieku został wytrzebiony i obecnie jest skrajnie zagrożony wyginięciem. Szacuje się, że dziś w Morzu Bałtyckim żyje około 100 osobników. W czasach historycznych morświny poławiano regularnie od XIV wieku na mięso i tłuszcz. Jeszcze w XVIII i XIX wieku istnieli liczni łowcy skupiający się w cechach. Polowaniem na morświny trudnili się także mieszkańcy wybrzeży południowego Bałtyku. Jeszcze w pierwszej połowie XX wieku morświny były tak liczne, że polskie władze w latach 20-tych wprowadziły premie za złowienie lub zabicie morświna, traktując ten gatunek jako przyczynę niszczenia sieci oraz konkurenta rybaków. W latach 1922-1933 złowiono minimum 600 osobników. Od 1936 roku brak jest jakichkolwiek informacji o obecności morświnów w polskich wodach Bałtyku. W latach 1950-1990 w sieciach odnotowano średnio 1-2 sztuki rocznie, a w latach 1990-2008, dzięki badawczej aktywności Stacji Morskiej UG w Helu, uzyskano 102 raporty o przyłowionych, znalezionych i zaobserwowanych morświnach w polskiej strefie Bałtyku.

Na podstawie informacji Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego (SMIOUG) i WWF Polska.

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie dostosowując serwis do Państwa indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. W każdym momencie możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies.Dalsze korzystanie z naszych serwisów internetowych, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje naszą politykę prywatności. Więcej szczegółów w zakładce "Polityka cookie"..